اسپینوساد (Spinosad) یک حشره‌کش زیستی با منشأ تخمیری است که از باکتری خاک‌زی Saccharopolyspora spinosa استخراج می‌شود. این ترکیب با فرمولاسیون سوسپانسیون غلیظ (SC) عرضه شده و در کنترل بسیاری از آفات برگ‌خوار، مینوز، تریپس و پروانه‌ها در محصولات باغی، زراعی و گلخانه‌ای کاربرد دارد. اسپینوساد به‌دلیل ایمنی بالا و سازگاری با محیط زیست، گزینه‌ای مناسب در برنامه‌های مدیریت تلفیقی آفات (IPM) و کشاورزی ارگانیک است.
مشخصات فنی
| ویژگی | توضیح |
|---|---|
| ماده مؤثره | Spinosad |
| درصد ماده مؤثره | ۲۴٪ |
| فرمولاسیون | SC (سوسپانسیون غلیظ) |
| نوع اثر | تماسی و گوارشی |
| منشأ | طبیعی (تخمیری) |
| گروه شیمیایی | اسپینوزین‌ها |
| کد IRAC | گروه 5 – مداخله در گیرنده‌های نیکوتینی استیل‌کولین و GABA |
مکانیسم اثر
اسپینوساد با اختلال در عملکرد گیرنده‌های عصبی نیکوتینی و گابا، موجب تحریک شدید سیستم عصبی، فلج و در نهایت مرگ آفات می‌شود. اثر آن بسیار سریع بوده و معمولاً طی چند ساعت باعث توقف تغذیه می‌گردد. اسپینوساد بر تخم آفات تأثیر مستقیم ندارد ولی روی لاروهای جوان و حشرات بالغ اثربخشی بالایی دارد.
طیف اثر و کاربرد
آفات هدف:
-
لارو پروانه‌ها (کرم برگ‌خوار، کرم غوزه، کرم خوشه‌خوار)
-
مینوز برگ
-
تریپس‌ها
-
مگس میوه
-
مگس مدیترانه‌ای
-
برخی گونه‌های شته
محصولات قابل مصرف:
-
سبزی و صیفی (گوجه‌فرنگی، خیار، فلفل، کاهو)
-
درختان میوه (سیب، مرکبات، هلو، انگور)
-
چای، پنبه، ذرت
-
محصولات گلخانه‌ای
-
گل‌های زینتی
دز مصرف توصیه‌شده
| محصول | آفت هدف | میزان مصرف |
|---|---|---|
| گوجه‌فرنگی | مینوز، تریپس | ۲۰۰ تا ۲۵۰ سی‌سی در هکتار |
| انگور | کرم خوشه‌خوار | ۲۰۰ سی‌سی در هکتار |
| مرکبات | مگس مدیترانه‌ای | ۳۰۰ سی‌سی در هکتار یا طعمه‌پاشی |
| پنبه | کرم غوزه | ۲۵۰ سی‌سی در هکتار |
| گیاهان گلخانه‌ای | تریپس، مینوز | ۰٫۲۵ در هزار لیتر آب |
مزایا
-
منشأ طبیعی و زیستی – مناسب کشاورزی ارگانیک
-
اثربخشی سریع و طولانی‌مدت
-
ایمن برای زنبور عسل در صورت مصرف پس از غروب
-
مؤثر روی طیف گسترده‌ای از آفات برگ‌خوار و مکنده
-
بدون ایجاد مقاومت متقاطع با بسیاری از گروه‌های شیمیایی رایج
-
مناسب برای برنامه‌های مدیریت مقاومتی و IPM
هشدارها و نکات ایمنی
-
برای زنبور عسل در ساعات روز خطرناک است – پس از غروب استفاده شود
-
از مصرف مکرر در یک فصل بدون تناوب با سایر گروه‌ها خودداری شود
-
با سموم قلیایی و روغن‌های معدنی اختلاط نشود
-
در دمای بالا و تابش شدید آفتاب سم‌پاشی انجام نشود
-
دوره کارنس: معمولاً ۳ تا ۵ روز بسته به نوع محصول
شرایط نگهداری
-
در محل خشک، خنک، دور از نور خورشید
-
دور از دسترس کودکان و حیوانات
-
از یخ‌زدگی محافظت شود
-
در بسته‌بندی اصلی نگهداری شود
بسته بندی
- وارد کننده : غدیر تجارت نور آسیا
- تولیدکننده : هایلیر چین
- محتوی : 100 سی سی
جمع‌بندی
اسپینوساد ۲۴٪ SC یک حشره‌کش زیستی، انتخابی و مؤثر با اثر سریع بر طیف گسترده‌ای از آفات برگ‌خوار و مکنده است. این سم با ایمنی بالا و عملکرد متفاوت نسبت به سایر گروه‌ها، انتخابی ایده‌آل برای کشاورزی حرفه‌ای، پایدار و مقاوم به آفات محسوب می‌شود.